Portret Marii Szetkiewiczówny w panieńskich listach do matki1
Abstrakt:
Artykuł jest literaturoznawczym spojrzeniem na prawie zupełnie nieznaną sylwetkę Marii Szetkiewiczówny, żony Henryka Sienkiewicza, i jej korespondencję z matką Wandą Szetkiewiczową. Listy córki do matki ukazują oczytaną, ambitną i pragnącą różnorodnej nauki młodą niewiastę. Ponadto Maria okazuje się kobietą nowoczesną, samodzielną i niezależną, co w XIX w. należało do rzadkości. Pokazują też matkę jako kobietę spokojną, zrównoważoną, kochającą i decyzyjną. Dominującym tematem korespondencji obu pań jest zdrowie, a właściwie jego brak. Celem artykułu jest zatem literaturoznawcza analiza i interpretacja tej korespondencji – Maria jawi się w niej jako kobieta wewnętrznie silna, stanowcza, a przy tym wrażliwa, delikatna i cierpiąca.
1 Artykuł stanowi kolejną publikację w autorskim projekcie „kobiecego »bycia-wświecie «”. Opublikowane w tym cyklu teksty to m.in.: Beata Walęciuk-Dejneka, „Nowa »ja«. Autorskie stwarzanie siebie na podstawie »Pamiętników« Zofii Tołstojowej (wybór)”, w: Joanna Posłuszna, Beata Walęciuk-Dejneka (red.), Tożsamość kobiet: silne indywidualności w sztuce, literaturze i religii, (Kraków : Wydawnictwo Aureus, 2014), 49–56; eadem, „Kobieca koncepcja »bycia-w-świecie«: »ja« w rodzinie: z »Pamiętników« Zofii Tołstojowej”, Prace Literaturoznawcze, nr 3, 2015, 197–208; eadem, „Kobiece doświadczanie drogi: »ja« w podróży. Rozważania na podstawie »Wspomnień« Anny Dostojewskiej”, Prace Literaturoznawcze, nr 4, 2016, 99–113 czy eadem, „W cieniu. Zofii Tołstojowej (1844–1919) i Anny Dostojewskiej (1846–1918) skrywane pisarstwo”, Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej, t. 16, 2016, 111–121 [online] [dostęp: 19.11.2020]. Dostępny w World Wide Web: http://repozytorium.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/21897/0_7_%5b 111%5d-121_Waleciuk-Dejneka.pdf?sequence=1&isAllowed=y), a także: eadem, „Samodzielna, odważna, nowoczesna: historia Marii Morzyckiej-Obuchowskiej w świetle wybranych fragmentów jej pamiętników”, Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 2(3), 2017, 9–22 oraz eadem, „Portret Bibianny Moraczewskiej – literatki nieznanej”, Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 2(5), 2018, 65–78.
Słowa kluczowe: epistolografia, list-wyznanie, Maria Szetkiewiczówna, XIX wiek, Henryk Sienkiewicz
Opublikowany: 30 grudnia 2020 r.
DOI: 10.15290/cnisk.2020.02.09.03
Sposób cytowania: CNISK, 2020, nr 9 (2), 42-53/DOI 10.15290
Pobierz PDF: 
Autorzy: Beata Walęciuk-Dejneka (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach)
Mary Szetkiewiczówna’s portrait in maiden letters to her mother
Abstract:
The article is a literary perspective on the creative unknown profile of Maria Szetkiewiczówna, wife of Henryk Sienkiewicz, and her letters to mother – Wanda Szetkiewiczowa. The daughter’s letters to her mother show a well-read, ambitious and young woman who wants to learn in a variety of ways. In addition, Maria turns out to be a modern, self-reliant and independent woman, which was rare in the nineteenth century.
They also show their mother as a calm, balanced, loving and decision-making woman. The dominating theme of both ladies’ correspondence is health, or rather the lack of it.
Keywords: correspondence, letter-confession, Maria Szetkiewiczówna, 19th century, Henryk Sienkiewicz
Published: 30 December 2020
DOI: 10.15290/cnisk.2020.02.09.03
Cite this article as: CNISK, 2020, vol. 9 (2), 42-53/DOI 10.15290
Download PDF:
Authors: Beata Walęciuk-Dejneka (Siedlce University of Natural Sciences and Humanities)
