
Abstrakt:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
1 Antonina Machczyńska, Kobieta polska. Szkic historyczny skreślony na Wystawę w Pradze r. 1912, (Lwów: Nakład Komitetu Lwowskiego Wystawy Praskiej, 1912), 45.
2 Publikacja przygotowana/dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki. Jest wynikiem udziału w projekcie „Ośrodek Badań Historii Kobiet – kontynuacja”.
Słowa kluczowe: Antonina Machczyńska, Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej, historia kobiet, dzieje Lwowa XIX/XX w., kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Opublikowany: 27 czerwca 2023 r.
DOI: 10.15290/cnisk.2023.01.14.02
Sposób cytowania: CNISK, 2023, nr 14 (1), 29-52/DOI 10.15290
Autorzy: Lidia Michalska-Bracha (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)

Abstract:
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Keywords: Antonina Machczyńska, Klaudyna z Działyńskich Potocka Society, women’s history, history of Lviv in the 19th/20th centuries, women’s diary literature of the 19th century
Published: 27 June 2023
DOI: 10.15290/cnisk.2023.01.14.02
Cite this article as: CNISK, 2023, vol. 14 (1), 29-52/DOI 10.15290
Authors: Lidia Michalska-Bracha (Jan Kochanowski University)